Zincir Soyutlama: Yaygın Olan Beş Yanılgı

Onur Sarayli
5 min readApr 23, 2024

Zincir soyutlama, farklı blockchain ağları arasındaki etkileşimlerin basitleştirilmesini ve birleştirilmesini ifade eden, ivme kazanan bir tasarım felsefesidir. Daha sorunsuz, daha basit bir birlikte çalışabilirlik ve geliştirme sağlamak için çeşitli blockchain sistemleri arasındaki karmaşıklıkları ve farklılıkları soyutlamayı amaçlayan bir kavramdır. Zincir soyutlama, blok zincirleri kullanmaya değer kılan temel özelliklerden (güvenlik, merkeziyetsiz yönetim) veya kitlesel benimsemeye yönelik bir tür kısayoldan ödün verme girişimi değildir.

Web3 giderek daha çok zincirli hale geldikçe, zincir soyutlama kesintisiz birlikte çalışabilirliğe doğru bir yol sunuyor. Bunun nasıl olduğunu daha iyi anlamak için, çok zincirli evrende gezinmenize yardımcı olacak zincir soyutlamayla ilgili beş yaygın yanılgıyı giderelim.

1. Zincir soyutlama blockchain farklılıklarını ortadan kaldırır.

Yaygın bir yanılgı, zincir soyutlamanın çeşitli blok zincirleri arasındaki teknik ve işlevsel farklılıkları tamamen ortadan kaldıracağıdır. Zincirler arasındaki etkileşimleri önemli ölçüde basitleştirirken, her bir blockchain’in benzersiz özellikleri, fikir birliği mekanizmaları ve güvenlik modelleri bozulmadan kalır. Kullanıcılar, blockchain hizmetlerine erişimden veya bunların kullanılabilirliğinden ödün vermeden, tercih ettikleri güvenlik modeli veya fikir birliği mekanizması altında çalışma becerisini isteyecektir (ve sahip olmalıdır). Zincir soyutlama, blok zincirler arasındaki farklılıkları ortadan kaldırmak yerine , kullanıcı deneyimindeki geçiş zorluklarını ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.

Bazı kullanıcı sınıfları kullandıkları altyapıya (örneğin trader’lar, geliştiriciler, güvenlik uzmanları) önem verecektir, dolayısıyla bir uygulamanın perde arkasında ne yaptığını gizlememek önemlidir. Web3 daha büyük kullanıcı gruplarını bünyesine kattıkça, hangi altyapıyı kullandıklarıyla daha az ilgilenecekler ve yalnızca uygulamalarının çalışmasını isteyecekler, neyi güvenle kullanabilecekleri konusunda rehberlik için uzmanlara güvenecekler. Ancak bu uygulamaları gerçekten kullanırken, tıpkı Netflix veya Hulu’dan film akışı sağlamak için doğru veritabanını manuel olarak seçmek zorunda olmadıkları gibi, protokol düzeyindeki etkileşimlerle uğraşmanın da kesintiye uğramasını istemiyorlar.

2. Sadece Zincirler Arası İşlemlerle İlgilidir.

Farklı blok zincirlerindeki işlemleri kolaylaştırmak, zincir soyutlamanın önemli bir özelliğidir, ancak tek faydası bu değildir. Zincir soyutlama aynı zamanda merkeziyetsiz uygulamalara erişmenin ve bunları kullanmanın basitleştirilmesini, akıllı sözleşme deploy süreci ve blok zincirler arasında veri alımını da kapsayarak genel kullanıcı deneyimini yalnızca işlemlerin ötesinde geliştirir.

“İnsanların istediği uygulamalar sadece varlıklarla ilgili değildir… İnsanların açıkçası temel şeyleri yapmak için gerçekten çok çalıştıklarını görüyoruz. Bir zincirde varlıklarım var, bu zincirdeki varlıkları satın almak ve stake’e koymak istiyorum; şu anda bir düğmeye tıklamak insanların saatlerini alıyor ve işlem tamamlanıyor. Basit kullanım senaryoları oluşturmak için bile programlamada doğal olarak soyutlamamız gereken pek çok şey var.” — Dean Tribble, World of Chain Soyutlama paneli, BUIDL Asya

Zincir soyutlamanın sağladığı basitleştirme, geliştiricilerin temel blockchain altyapısından bağımsız olarak kendi çekirdek ekosistemlerinin dışında oluşturabilecekleri, akıllı sözleşmeler uygulayabilecekleri ve verileri daha kolay alabilecekleri anlamına geliyor. NEAR zincir imzaları bunun bir örneğidir. Başka bir ekip olan Anoma, işlemleri blockchain sistemlerinde atomik tasarım birimi olarak yeniden düşünüyor.

3. Zincir Soyutlama Merkezileşmeye Yol Açar.

Bir diğer yanılgı ise zincir operasyonlarını soyutlama sürecinin merkezileşmeye yol açabileceğidir. Bu endişe, birden fazla blok zincirine erişimi kolaylaştıran birleşik bir katman veya arayüzün tek bir kontrol veya başarısızlık noktası haline gelebileceği fikrinden kaynaklanmaktadır. Bu eleştiri, zincir soyutlamanın önemli bir noktasını gözden kaçırıyor: Bu, birleşik katmanı yeterince merkeziyetsiz ve güvenli bir şekilde inşa etmek gerçekten çok zor olduğu için var. Gerçek şu ki, merkezileştirilmiştir ve borsalar gibi zincir dışı hizmetler, kullanımları daha kolay olduğu için büyük bir kullanıcı grubu için birincil zincirler arası birlikte çalışabilirlik aracı olarak hareket etmektedir.

Çoğu zincir soyutlama çözümü, merkeziyetsiz protokoller ve mekanizmalar kullanılarak, herhangi bir merkezi hizmete dayanmadan, merkeziyetsizleştirme göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Amaç, blockchain teknolojisini benzersiz ve değerli kılan merkeziyetsizlikten ödün vermeden kullanılabilirliği ve birlikte çalışabilirliği artırmaktır. Zincir soyutlama hedefi, son kullanıcılar için erişimi basitleştirme ve temeldeki ağlar üzerindeki kontrolü merkezileştirme hedefi arasında ayrım yapmak çok önemlidir.

4. Zincir Soyutlama Güvenliği Tehlikeye Atıyor.

Zincir operasyonlarının soyutlanmasının, işlemlerin ve etkileşimlerin güvenliğini tehlikeye attığını öne süren bazı konuşmalar var. Aksine, zincir soyutlama katmanları, her bir temel blok zincirinin güvenlik standartlarını korumak için tasarlanmıştır. Her bir blok zincirinin doğasında bulunan bireysel güvenlik protokollerini ve önlemlerini bozmadan, zincirler arası güvenli iletişimi ve işlemleri kolaylaştırırlar.

İnterneti güvenli bir şekilde kullanmak, kullanıcıların web3'te karşılaştığına benzer şekilde yüksek düzeyde güvenlik farkındalığı gerektirir. Tıpkı internet kullanıcılarının, Wannacry gibi fidye yazılımı saldırısı ile Heartbleed gibi bir güvenlik açığı gibi farklı saldırı türleri arasındaki teknik nüansları anlamadan kendilerini siber güvenlik tehditlerine karşı korumayı öğrenmeleri gibi, web3 kullanıcıları da benzer şekilde zincir soyutlama katmanlarından yararlanır. Bu katmanlar, güvenliğin karmaşıklıklarını (şeffaf bir şekilde) yöneterek kullanıcıların daha düşük düzeydeki teknik ayrıntılara hakim olmaya gerek kalmadan güvenli bir şekilde etkileşim kurmasına olanak tanır.

Güvenlikten ödün vermenin aksine, zincir soyutlaması güvenlik kaygılarını ayırmayı amaçlar, böylece geliştiriciler kullanıcıların bir varlığı birden fazla zincir arasında taşımak ve tek bir imzayla bir yere yatırmak gibi şeyleri güven duydukları güvenliği gizlemeyecek şekilde yapmalarına olanak tanıyan uygulamaları daha kolay bir şekilde inşa edebilirler.

5. Blockchain Birlikte Çalışabilirliğini Basitleştirir.

Zincir soyutlama, birlikte çalışabilirliği basitleştirmeyi hedeflerken, kesintisiz zincirler arası etkileşimleri elde etmek için temel süreç ve teknoloji karmaşıktır. Farklı blok zinciri mimarileri arasında uyumluluk, güvenlik ve verimlilik sağlamak, sofistike mekanizmalar ve sürekli geliştirme çabaları gerektirir. Uygulamalar, zincirler arası altyapılarının kullanıcılara yük olmadan çalışmasını sağlamak için büyük çaba harcıyor. Birlikte çalışabilirliği “basit” hale getirme kavramı, teknolojinin karmaşıklığından ziyade son kullanıcı deneyimiyle ilgilidir.

“Burada önemli olan standardizasyonun kapsamını genişletmektir, eğer kullanıcılar aynı şeyi yapabiliyorsa, aynı altyapının bu projelerin mümkün olduğunca geniş bir kümesinde yaptığı hizmeti sağlamasını istersiniz. Bunun değerli olmasının nedeni, ağ etkilerine sıfırdan başlamak zorunda kalmamanızdır” — Vitalik Buterin, World of Chain Soyutlama paneli, BUIDL Asya

Zincir soyutlama, özellikle uygulama zincirleri, Katman 2 çözümleri, rollup’lar ve diğer modüler ve birlikte çalışabilen sistemler gibi çeşitli blockchain mimarilerinin başarısı ve yaygınlaşması nedeniyle ortaya çıkan bir zorluğu ele alıyor. Bu teknolojiler yalnızca bireysel olarak ilgi kazanmakla kalmadı, aynı zamanda kendi aralarında bağlantı düzeyleri oluşturmaya da başladı. Zincir soyutlamanın gerekliliği, bu farklı sistemler arasındaki etkileşimleri yönetme ve düzene koyma ihtiyacından kaynaklanmaktadır. Her mimari kendi başına güçlü olsa da, diğerleriyle birleştirildiğinde işlem hızları ve fikir birliği mekanizmalarındaki farklılıklardan akıllı sözleşme dilleri ve güvenlik protokollerine kadar uzanan benzersiz zorluklar ortaya çıkarır.

Bu gelişen ortam, daha birbirine bağlı bir ekosistemi kolaylaştırarak yeni fırsatlar yarattı ve endüstriyi, yarattığı fırsata ulaşmak için bu gelişmiş bağlantılılığın getirdiği karmaşıklıkların üstesinden gelmeye teşvik etti. Ancak bu bir sonraki katmanda geliştirme yapmak yepyeni bir dizi zorluğu beraberinde getiriyor.

Soyutu, Somut Hale Getirmek

Bu son nokta, Agoric OpCo’nun Orkestrasyon API’ını inşa etmesinin nedenidir. Zincir soyutlamanın teşvik ettiği kesintisiz zincirler arası deneyimlerin uygulanması zordur. Orkestrasyon API, geliştiricilere tanıdık bir arayüz aracılığıyla varlıkları ve hizmetleri blok zincirler arasında koordine eden kullanıcı dostu uygulamalar inşa etme yeteneği sağlar. Bu, ekiplerin zincir soyutlamayı nasıl alıp geliştiricilerin uygulayabileceği pratik bir şeye dönüştürdüğünün bir örneğidir. NEAR, Anoma, Frontier Research ve daha pek çok proje, web3 yığınının farklı katmanlarında zincir soyutlaması üzerinde çalışıyor.

Zincir soyutlamanın amacı, geliştiriciler için karmaşıklıkları basitleştirerek birden fazla blockchain platformunda çalışabilen merkeziyetsiz uygulamaların inşa etdilmesini ve deploy edilmesini kolaylaştırmaktır. Bu sadece zincirler arası iletişime yönelik teknik çözümleri değil, aynı zamanda bireysel zincirlerin benzersiz güçlerini azaltmadan blockchain işlevselliğinin nasıl standartlaştırılabileceğine dair kavramsal yenilikleri de içeriyor. Zincir soyutlama, birbirine bağlı dijital ortamda daha da büyük potansiyelin kilidini açmayı amaçlayan bir sonraki blockchain inovasyon dalgasına hem bir yanıt hem de bir itici güçtür.

Web3 gelişmelerinin en ileri noktasında kalın. Zincir soyutlama, orkestrasyon ve çoklu zincir tasarımı hakkında daha fazla bilgi için Agoric Geliştirici Bültenine abone olun.

Orkestrasyon hakkında daha fazla bilgi edinmek için dünya çapında bireysel olarak veya “Agoric’e Hoş Geldiniz” oturumunda online olarak bize katılın!

Orkestrasyon API’ını deneyen ilk kişi olmak ister misiniz? Başlangıç eğitimini tamamlayın ve Discord’daki deneyiminizi bize bildirin. Geliştirici ilişkileri ekibimiz size yardımcı olmaktan mutluluk duyar!

--

--

Onur Sarayli

Community Manager | Entrepreneur | Crypto Investor | Interactive Marketing | Blockchain Enthusiast | Metaverse | Web3